In vertrouwen leven

Wij leven in een mondiale ‘risicomaatschappij’. Met dit concept typeerde Ulrich Beck in de jaren tachtig van de twintigste eeuw onze moderne samenleving. Gekkekoeienziekte, kernrampen, tsunami’s, cybercrime, klimaatverandering, terrorisme: tikkende tijdbommen die soms zo ongrijpbaar zijn dat ze lastig onschadelijk gemaakt kunnen worden.
Velen voelen onrust, onzekerheid en angst; veiligheid staat dan ook hoog op de maatschappelijke en politieke agenda. In deze bundel onder redactie van Ronald van Steden en Jan Hoogland staat de vraag centraal waar dit gevoel van dreiging precies vandaan komt.
De auteurs kijken verder dan de voor de hand liggende verklaringen, zoals toegenomen criminaliteit, natuurrampen en terroristische aanslagen – tenslotte is Nederland een van de veiligste landen inde wereld. Negen wetenschappers benaderen het onderwerp vanuit hun eigen vakgebied. Zij zien verklaringen voor de veiligheidshype in het verdwijnen van de ‘Grote Verhalen’ en gaan op zoek naar een andere manier van omgaan met risico’s. Zo bekijkt Niels Gregersen het spanningsveld tussen geloven en religieuze zekerheid, en houdt Stefan Paas een pleidooi voor meer barmhartigheid in de rechtszaal.

De artikelen worden gelardeerd door interviews met zes mensen uit wetenschap en praktijk. Zij spreken over de rol die geloof speelt in een samenleving die geobsedeerd is door (on)veiligheid. Met criminoloog Gert-Jan Slump zien velen een blijvende rol weggelegd voor hoop, vertrouwen en de verwachting dat verandering mogelijk is. “We leven in een mondiale samenleving waarin we ons in toenemende mate onveilig voelen. Dat is een reden waarom veiligheid een fixatie is geworden, met alle bedenkelijke gevolgen van dien.

De auteurs van deze bundel boren echter diepere lagen aan van deze fixatie. Zij wijzen erop dat het in een seculiere tijd veelal ontbreekt aan religieuze overtuigingen en symbolen die aan kwetsbaarheid en onzekerheid een duiding geven. In vertrouwen leven is een mijns inziens geslaagde poging om vanuit de christelijke traditie alternatieven aan te boren. In krampachtige tijden is dat een bevrijdende benadering, die voluit de aandacht verdient.” Dr. Arjan Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN)